Karadağ, son yıllarda Türk vatandaşlarının hem yatırım hem de yaşam için en çok tercih ettiği Balkan ülkelerinden biri hâline geldi. Bu ilginin en önemli ülkesi Karadağ, son yıllarda hem yatırımcılar hem de serbest meslek sahipleri için cazip bir Balkan ülkesi olarak öne çıkıyor. Avrupa Birliği aday ülkesi olması, vergisel avantajları ve kolay şirket kurulum süreçleri sayesinde Türkiye’den birçok girişimci Karadağ’da şirket açarak oturum izni almayı tercih ediyor. Ancak bu sürece adım atan herkesin dikkat etmesi gereken kritik bir konu var: sosyal güvenlik primi (Contributions for Social Insurance).
Bu yazıda, Karadağ’da şirket kuran ve oturum izni elde eden kişilerin her ay ödemek zorunda olduğu sosyal güvenlik priminin kapsamını; yasal dayanaklarını, ödeme yükümlülüklerini, güncel rakamları ve uygulamadaki püf noktaları tüm ayrıntılarıyla ele alıyoruz.
1. Sosyal Güvenlik Sisteminin Temeli
Karadağ sosyal güvenlik sistemi; emeklilik, sağlık sigortası, işsizlik ve iş kazası sigortasından oluşur. Devlet, her çalışan ya da şirket sahibi için bu primlerin düzenli olarak ödenmesini zorunlu kılar.
Karadağ’da şirket kurarak oturum izni alan yabancılar da, kendi şirketlerinde sigortalı “çalışan” statüsünde sayılır. Bu nedenle, yerel bir işverenin ödemekle yükümlü olduğu tüm sosyal güvenlik primleri, şirket sahibi için de birebir geçerlidir.
2. Şirket Kurup Oturum Alanlar İçin Yasal Dayanak
- Zakon o Penzijskom i Invalidskom Osiguranju (Emeklilik ve Malullük Sigortası Kanunu)
- Zakon o Obaveznom Zdravstvenom Osiguranju (Zorunlu Sağlık Sigortası Kanunu)
- Zakon o Porezu na Dohodak (Gelir Vergisi Kanunu)
Bu mevzuatlar, yabancı şirket sahiplerinin her ay prim yatırmasını yasal zorunluluk haline getirir. Karadağ Yabancılar Yasası uyarınca, oturum izninin devamı için şirket faaliyetinin ve prim ödemelerinin kesintisiz sürmesi şarttır.
3. Sosyal Güvenlik Priminde Kapsam ve Kalemler
Karadağ’da ödenmesi gereken primler dört ana başlığa ayrılır:
- Emeklilik ve Malullük Sigortası – %20 (işveren ve çalışan payı dâhil)
- Zorunlu Sağlık Sigortası – %10,5
- İşsizlik Sigortası – %1
- İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası – %0,5
Toplamda brüt maaşın yaklaşık %32’si sosyal güvenlik primi olarak ödenir.
4. Şirket Sahiplerinin Ödeme Yükümlülüğü
Karadağ’da şirket kurup oturum alan yabancılar için yaygın uygulama şudur:
- Şirket sahibi, kendini en az asgari brüt maaş üzerinden sigortalı gösterir.
- 2025 itibarıyla Karadağ’da aylık asgari maaş 600-800 € civarındadır.
- Bu maaş üzerinden hesaplandığında, aylık sosyal güvenlik primi yaklaşık 80 – 120 € aralığındadır.
Bu tutar, şirketin aylık sabit giderlerinden biri olup, ödenmediği takdirde hem mali cezalar hem de oturum izninin iptali riski doğar.
5. Ödeme Süreci ve Resmî Kurumlar
- Primler her ayın en geç 15’ine kadar Karadağ Vergi İdaresi (Poreska Uprava) hesabına yatırılır.
- Ödeme, şirketin banka hesabından “Contributions for Social Insurance” açıklaması ile yapılır.
- Beyanname elektronik ortamda, Karadağ e-Tax sistemi üzerinden gönderilir.
6. Avukat Perspektifi: Sık Yapılan Hatalar ve Çözümler
Birçok girişimci, ilk yıl prim ödemelerini muhasebeciye bırakırken süreci denetlemez. Avukat.me olarak tecrübemiz şunu gösteriyor:
- Banka dekontlarının eksikliği veya gecikmesi oturum uzatma başvurularında sorun yaratabilir.
- Asgari maaşın altında prim yatırılması, yıllık denetimlerde cezai işlem doğurur.
- Karadağ’daki mevzuat değişiklikleri (özellikle oranlar) her yıl güncellenir; düzenli hukuki takip şarttır.
7. Karadağ’da Sağlık Hizmetlerine Erişim
Prim ödemeleri, yalnızca emeklilik için değil, Karadağ’daki kamu sağlık sistemine tam erişim sağlar. Şirket sahipleri ve aile üyeleri, bu sayede:
- Devlet hastanelerinden ücretsiz yararlanabilir,
- Reçeteli ilaçlarda indirim alabilir,
- Acil servis hizmetlerinden ek ücret ödemeden faydalanabilir.
8. Vergisel Avantajlar ve Çifte Vergilendirme
Türkiye ile Karadağ arasında Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması bulunur. Bu sayede, Karadağ’da ödediğiniz sosyal güvenlik primleri ve gelir vergileri, Türkiye’de tekrar vergilendirilmez. Yani, ödenen primler hem yasal bir zorunluluk hem de vergi planlamasında avantajdır.
9. Karadağ’da Oturum ve Prim İlişkisi
Karadağ’da oturum izniniz, şirketinizin aktif olarak faaliyette bulunması ve sosyal güvenlik primlerinizin eksiksiz ve zamanında ödenmesi koşuluna bağlıdır.
Prim ödemelerinin gecikmesi veya aksaması, göçmenlik makamlarının şirketi “aktif değil” olarak değerlendirmesine ve ikamet izninin iptaline yol açabilir.
10. Sık Sorulan Sorular
Soru: Primleri ödemeden şirketi askıya alabilir miyim?
Cevap: Hayır. Oturum izniniz devam ettiği sürece prim ödemesi zorunludur.
Soru: Türkiye’de SGK primim var, Karadağ’da tekrar ödemem gerekir mi?
Cevap: Evet, çünkü Karadağ oturum izni için yerel sosyal güvenlik primi şarttır.
Soru: Aile üyelerim de sigortalı olur mu?
Cevap: Evet, şirket sahibinin ödemesiyle eş ve 18 yaş altı çocuklar ücretsiz sağlık sigortasından yararlanır.
11. Sonuç: Uzman Desteğiyle Sorunsuz Süreç
Karadağ’da şirket kurup oturum izni almak, Avrupa’da serbest dolaşım ve düşük vergi avantajı sunar. Ancak sosyal güvenlik primi, sürecin hem yasal hem de finansal en kritik parçasıdır.
Avukat.me olarak Karadağ’daki müvekkillerimize; prim oranlarının takibi, ödemelerin zamanında yapılması, e-Tax sistemindeki beyanların hazırlanması ve tüm yasal güncellemelerin anlık bildirilmesi konusunda profesyonel destek sağlıyoruz.
