Giriş
Son yıllarda Karadağ, Avrupa’ya açılan güvenli bir kapı olarak dikkat çekmekte ve Türkiye’den birçok girişimci, yatırımcı ve aile, burada şirket kurarak oturum hakkı elde etmektedir. Ancak bu süreçte yapılan hatalı veya bilinçli hukuka aykırı işlemler, hem başvuruların reddine hem de ileride ciddi yaptırımlara yol açabilmektedir. Karadağ mevzuatı, özellikle yabancıların şirket kurma ve oturum izni alma süreçlerinde açık kurallar koymuş olup, bu kuralların ihlali durumunda cezai ve idari yaptırımlar söz konusudur.
Bu yazıda, Karadağ’da şirket açarak oturum alma sürecinde en sık karşılaşılan hukuka aykırı işlemler, bunların doğurduğu riskler, hukuki sonuçlar ve doğru yöntemler ayrıntılı olarak ele alınacaktır.
1. Şirket Kuruluşunda Yapılan Hukuka Aykırı İşlemler
1.1. Hayali Şirket Kurma
Birçok yabancı yatırımcı, yalnızca oturum hakkı elde etmek amacıyla şirket kurmakta, fakat bu şirketi fiilen işletmemektedir. Karadağ Ticaret Kanunu’na göre şirketlerin ekonomik faaliyet yürütmesi, kayıtlı adresinin gerçek olması ve vergisel yükümlülüklerini yerine getirmesi zorunludur.
Hayali şirket kurma, kısa vadede oturum kartı alınmasına yol açsa bile, orta ve uzun vadede şu riskleri doğurur:
- Ticaret sicilinde denetim sırasında tespit edilmesi,
- Vergi dairesi tarafından şirketin kapatılması,
- Yatırımcının oturum izninin iptali,
- İleride AB üyeliği sonrası geçmiş kayıtların incelenmesiyle cezai yaptırımlar.
1.2. Yanlış Faaliyet Konusu Beyanı
Bazı başvurucular, oturum hakkını kolaylaştırmak amacıyla şirket faaliyet konusunu farklı gösterir. Örneğin, inşaat faaliyetinde bulunmak yerine danışmanlık faaliyeti beyan etmek gibi. Bu durum hem ticari dolandırıcılık hem de idari usulsüzlük olarak değerlendirilebilir.
1.3. Sahte Adres Bildirimi
Şirket kuruluşunda en çok yapılan hatalardan biri de sahte veya geçersiz adres bildirimidir. Karadağ yasalarına göre şirketlerin faaliyet adresi gerçek olmalı ve kira sözleşmesi ya da mülkiyet belgesiyle desteklenmelidir. Sahte adres beyanı, hem şirketin hem de oturum başvurusunun reddine neden olur.
2. Oturum Başvurularında Yapılan Hukuka Aykırı İşlemler
2.1. Yanıltıcı Belgeler Sunmak
Karadağ Göçmenlik Kanunu uyarınca, oturum başvurularında verilen her belgenin doğru, güncel ve resmi mercilerden alınmış olması gerekir. Ancak uygulamada sıkça:
- Sahte adli sicil belgeleri,
- Yanlış tarihli ikamet belgeleri,
- Eksik tercümeler,
- Apostilsiz belgeler sunulmaktadır.
Bunların tespiti halinde yalnızca başvuru reddedilmez, aynı zamanda başvuru sahibine 5 yıl Karadağ’a giriş yasağı uygulanabilir.
2.2. Adli Sicil Belgesinin Manipülasyonu
En çok görülen usulsüzlüklerden biri, adli sicil belgesinin gizlenmesi veya değiştirilmesidir. Karadağ makamları, AB bilgi paylaşım sistemleri üzerinden belgelerin doğruluğunu sorguladığından, bu tür bir işlem uzun vadede mutlaka ortaya çıkar.
2.3. Yetersiz Sermaye Gösterme
Kanunlara göre, şirket kuruluşunda belirli bir sermaye yatırılması gerekir. Ancak bazı başvurucular, yalnızca sembolik bir tutar yatırarak şirket kurar ve faaliyet göstermeden oturum almak ister. Bu durum, oturum izninin yenilenmesinde büyük engel oluşturur.
3. Vergi ve Mali Yükümlülüklerde Yapılan Hukuka Aykırılıklar
3.1. Vergi Ödememek
Karadağ’da şirketlerin düzenli olarak KDV, gelir vergisi ve çalışan sigorta primlerini ödemesi zorunludur. Birçok kişi, şirketin yalnızca oturum almak için kurulduğunu düşündüğünden vergisel yükümlülükleri ihmal eder. Bu durum, hem şirketin kapanmasına hem de sahibinin vergi kaçakçılığı suçlamasıyla karşı karşıya kalmasına neden olur.
3.2. Çalışan Bildirmeden İşçi Çalıştırmak
Bazı şirket sahipleri, maliyeti azaltmak için işçileri kayıtsız çalıştırır. Ancak Karadağ’da çalışma denetimleri sık yapılır ve bu tür ihlallerin cezası yüksektir. Ayrıca şirket sahibinin oturum izni iptal edilebilir.
3.3. Sahte Muhasebe Kayıtları
Vergi yükümlülüğünden kaçmak için sahte fatura düzenlenmesi, muhasebe kayıtlarının manipüle edilmesi de sık karşılaşılan hukuka aykırılıklardandır. Karadağ yasaları bu durumu ağır mali suç olarak değerlendirmektedir.
4. Avukat Desteği Almadan Yapılan İşlemler
Birçok başvurucu, maliyetten kaçınmak için süreci kendi başına yürütmeye çalışır. Bu durumda sıklıkla şu hukuka aykırı sonuçlar doğar:
- Eksik belge sunma,
- Yanlış beyan,
- Sürelerin kaçırılması,
- Usulsüz vekâlet kullanımı.
Karadağ’da işlemler noter ve avukat denetiminde yapılmadığında, yapılan küçük bir hata dahi oturum izninin iptali veya şirketin feshi ile sonuçlanabilir.
5. Sözleşmelerde Yapılan Hukuka Aykırılıklar
Şirket kuruluşunda yapılan kira sözleşmeleri, işçi sözleşmeleri veya ortaklık anlaşmaları sıklıkla yanlış düzenlenmektedir. En sık karşılaşılan sorunlar:
- Sahte imza ile sözleşme,
- Eksik noter onayı,
- Yabancı dilde düzenlenen ama yeminli tercüme yapılmayan belgeler.
Bu durum, hem oturum başvurusunun reddine hem de ileride ticari davalara sebep olmaktadır.
6. Karapara Aklama ve Hukuki Riskler
Karadağ, son yıllarda kara para aklama ile mücadele kapsamında AB standartlarını uygulamaktadır. Yatırımcıların banka hesap hareketleri denetlenmekte ve kaynağı belirsiz para transferleri şüpheli işlem olarak bildirilmektedir.
Bazı kişiler, yalnızca oturum hakkı elde etmek için kaynağı belirsiz paralarla şirket kurmakta veya göstermelik sermaye yatırmaktadır. Bu durum, uluslararası mali suç kapsamına girebilir.
7. Hukuka Aykırı İşlemlerin Sonuçları
Yukarıda sayılan usulsüzlükler, başvurucular açısından şu ciddi sonuçlara yol açabilir:
- Oturum başvurusunun reddi,
- Mevcut oturum kartının iptali,
- 5 yıl Karadağ’a giriş yasağı,
- Şirketin ticaret sicilinden silinmesi,
- Yüksek para cezaları,
- Vergi kaçakçılığı veya sahtecilik suçlamaları,
- AB üyesi ülkelerde de kara listeye alınma.
8. Hukuka Uygun Şekilde Şirket Açmanın Önemi
Karadağ’da şirket kurarak oturum almak isteyen yabancıların mutlaka şu adımlara dikkat etmesi gerekir:
- Avukat desteği almak,
- Tüm belgeleri resmi kurumlar aracılığıyla temin etmek,
- Şirketi faal tutmak ve vergisel yükümlülükleri düzenli yerine getirmek,
- Sahte beyanlardan kaçınmak,
- Oturum başvurusunda şeffaf davranmak.
9. Avukat.me’nin Hukuki Çözüm Önerileri
Karadağ’da yaşayan bir Türk avukat olarak biz, sürecin hukuka uygun şekilde yürütülmesini sağlamakta ve müvekkillerimizi şu konularda desteklemekteyiz:
- Şirket kuruluş belgelerinin hazırlanması,
- Resmi kurumlarla doğrudan iletişim,
- Vergi ve muhasebe yükümlülüklerinin takip edilmesi,
- Oturum başvurularında belgelerin eksiksiz hazırlanması,
- Her türlü hukuki uyuşmazlıkta temsil.
Böylece müvekkiller, hem oturum hakkını güvence altına almakta hem de gelecekte AB üyeliği sonrası ortaya çıkabilecek olası risklerden korunmaktadır.
Sonuç
Karadağ’da şirket açarak oturum alma, doğru yürütüldüğünde son derece avantajlı bir süreçtir. Ancak hayali şirket kurma, sahte belge sunma, vergisel yükümlülükleri ihmal etme gibi hukuka aykırı işlemler, başvurucular için büyük riskler barındırmaktadır.
Karadağ yasaları, yabancı yatırımcıları desteklerken aynı zamanda sıkı bir şekilde denetim yapmaktadır. Bu nedenle, hukuka uygun hareket etmek, avukat desteği almak ve süreci profesyonelce yürütmek, yalnızca bugünü değil geleceği de güvence altına alır.
