Karadağ, son yıllarda hem yatırım hem de yaşam için cazip bir ülke haline gelmiştir. Peki, bu güzel ülkede yaşamaya karar verdiğinizde hangi hukuki bilgilere kesinlikle hakim olmanız gerekir? Bu yazımızda, Karadağ’da hayatınızı güvence altına almak ve olası hukuki sorunlardan korunmak için bilmeniz gereken 10 kritik bilgiyi ele alacağız.
1. Oturum İzni ve Yabancıların Hakları
Karadağ’da yaşamak isteyen yabancılar için en temel konu oturum izni (residence permit) ve buna bağlı haklardır. Yabancılar, çalışma, eğitim veya yatırım amacıyla ülkeye giriş yapabilir.
- Kısa süreli oturum: 90 günü aşmayan turistik ve iş seyahatleri.
- Uzun süreli oturum: 90 günü aşan ikametler için gerekli. Şirket kurarak veya gayrimenkul satın alarak oturum izni almak mümkündür.
- Oturum izni başvurusunda mali yeterlilik, sabıka kaydı ve sağlık sigortası belgeleri istenir.
2. Şirket Kurma ve İş Yapma Hukuku
Karadağ’da iş yapmak isteyenler için şirket kuruluşu hukuku çok önemlidir.
- Şirket türleri: DOO (sınırlı sorumluluk şirketi), AD (anonim şirket) gibi.
- Şirket kurarken vergi ve sosyal güvenlik yükümlülükleri vardır.
- Yabancılar, yerel bir muhasebeci veya avukat aracılığıyla şirket kurduğunda yasal prosedürleri hızlıca tamamlayabilir.
3. Gayrimenkul Satın Alma ve Mülkiyet Hakları
Karadağ’da ev veya arsa almak isteyenler için gayrimenkul hukuku kritik önemdedir:
- Yabancılar çoğu bölgede mülk alabilir, ancak bazı stratejik bölgeler sınırlıdır.
- Tapu siciline kayıt zorunludur.
- Mülkiyet devri sırasında noter ve avukat kullanmak tavsiye edilir.
4. Vergi Hukuku ve Yükümlülükler
Karadağ, düşük vergi oranlarıyla bilinse de vergi mevzuatına hakim olmak gerekir:
- Gelir vergisi: %9-15 arası.
- Şirket vergisi: %9.
- Katma değer vergisi (KDV): %21 standart, %7 indirimli.
- Vergi beyannamesi için yerel bir mali müşavirle çalışmak önerilir.
5. Çalışma ve İş Hukuku
Karadağ’da çalışacak kişiler için iş hukuku önemlidir:
- Çalışma izni gerekli.
- İş sözleşmeleri yazılı yapılmalıdır.
- Çalışan hakları: yıllık izin, hastalık izni ve emeklilik katkıları güvence altındadır.
6. Miras ve Aile Hukuku
Karadağ’da yaşamaya karar verenler için miras hukuku ve aile hukuku de bilmek gerekir:
- Miras paylaşımları, yerel kanunlara göre düzenlenir.
- Evlilik ve boşanma işlemleri için mahkeme onayı gerekebilir.
- Yabancı vatandaşlar Türkiye veya başka ülke kanunları ile Karadağ kanunları arasında çakışmaları önceden avukatla danışmalıdır.
7. Trafik ve Sürücü Belgeleri
Karadağ’da araç kullanacak yabancılar için bilmeniz gerekenler:
- Türkiye ehliyeti geçerlidir, ancak uzun süreli kalışta Karadağ ehliyeti alınmalıdır.
- Trafik kuralları sıkı uygulanır, cezalar yüksektir.
- Araç sigortası ve kayıt zorunludur.
8. İcra ve Alacak Takibi
Alacaklarınızı korumak için Karadağ’da icra hukuku hakkında bilgi sahibi olun:
- Mahkeme kararı ile borç tahsilatı yapılabilir.
- İcra süreci hızlı ilerleyebilir, özellikle banka hesaplarına haciz uygulanabilir.
- Avukat aracılığıyla süreç daha güvenli yürütülür.
9. Dolandırıcılık ve Güvenlik Önlemleri
Yabancıların en çok karşılaştığı sorunlardan biri dolandırıcılıktır:
- Gayrimenkul ve şirket işlemlerinde sahte belgelerden kaçının.
- Avukat veya resmi danışman ile çalışmak güvenliği artırır.
- Finansal işlemlerde resmi banka ve noter kullanımını tercih edin.
10. Vergi ve Hukuki Danışmanlık
Karadağ’da hayatınızı güvence altına almak için profesyonel danışmanlık şarttır:
- Avukat ve muhasebeci desteğiyle hukuki süreçleri takip edin.
- Şirket, mülk, vergi ve aile hukuku konularında profesyonel danışmanlık, olası sorunları önler.
- Doğru danışmanla yatırım ve yaşam süreçleri daha güvenli ve hızlı ilerler.
Sonuç
Karadağ’da yaşamaya karar verdiğinizde, bu 10 hukuki bilgi hayatınızı güvence altına alacak temel konulardır. Oturum izni, şirket kurma, mülk satın alma, vergi, iş hukuku, miras ve aile hukuku, trafik, icra ve dolandırıcılık önlemleri, her yabancının bilmesi gereken alanlardır. Bu bilgileri doğru şekilde kullanmak, Karadağ’da güvenli ve sorunsuz bir yaşam sürmenizi sağlar.
