Karadağ, yatırımcılar ve girişimciler için sunduğu avantajlarla son yıllarda dikkat çeken bir ülke konumundadır. Avrupa Birliği’ne aday statüsünde olan Karadağ, düşük vergilendirme sistemi ve iş dostu yaklaşımı ile iş kurmak isteyen yabancı yatırımcılar için cazip bir noktadır. Ancak şirket kurmadan önce hangi şirket türünün sizin iş modelinize uygun olduğunu bilmek önemlidir. Bu rehberde Karadağ’da mevcut şirket türlerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
1. Karadağ’da Şirket Kurmanın Avantajları
Karadağ’da şirket kurmanın birçok avantajı vardır. Öncelikle düşük vergi oranları, girişimciler için büyük bir fırsat yaratır. Gelir vergisi oranı genellikle %9’dur ve KDV oranı %21 seviyesindedir. Ayrıca, Karadağ, yabancı yatırımcılara tam mülkiyet hakkı sunmaktadır; yani bir şirketin %100 hissesi yabancılara ait olabilir.
Bir diğer önemli avantaj, iş kurulum sürecinin görece hızlı ve basit olmasıdır. Doğru bir planlama ve hukuki destekle, şirketinizi sadece birkaç hafta içinde kurabilirsiniz. Bu noktada Avukat.me gibi profesyonel danışmanlık hizmetleri, süreci hızlandırmak ve olası hatalardan korunmak için kritik öneme sahiptir.
2. Karadağ’da En Yaygın Şirket Türleri
Karadağ’da şirket türleri, iş modelinize ve sermaye yapınıza göre farklılık gösterir. Genel olarak dört ana tür bulunmaktadır:
a) D.O.O. – Društvo sa Ograničenom Odgovornošću (Limited Şirket)
D.O.O., Karadağ’daki en yaygın şirket türüdür. Türkçeye “Limited Şirket” olarak çevrilebilir. Bu tür, küçük ve orta ölçekli işletmeler için uygundur.
Özellikleri:
- Minimum sermaye: 1 Euro
- Ortak sayısı: 1–50 kişi
- Hissedarlar, şirket borçlarından kişisel olarak sorumlu değildir
- Yönetim: Şirket müdürü veya yönetim kurulu tarafından yönetilir
D.O.O., esnek yapısı ve sınırlı sorumluluk avantajı nedeniyle çoğu yabancı yatırımcı tarafından tercih edilmektedir.
b) A.D. – Akcionarsko Društvo (Anonim Şirket / Joint Stock Company)
A.D., daha büyük yatırımlar ve halka açık şirketler için uygundur. Genellikle büyük sermayeli iş projelerinde veya yatırımcı havuzlarıyla faaliyet gösteren şirketlerde kullanılır.
Özellikleri:
- Minimum sermaye: 25.000 Euro (hisse senetleri ile sağlanabilir)
- Ortak sayısı: En az 2, sınırsız
- Hissedarlar sadece koydukları sermaye kadar sorumludur
- Yönetim: Yönetim kurulu ve genel kurul tarafından kontrol edilir
A.D., büyümeyi hedefleyen şirketler için şeffaflık ve kurumsallık sağlar.
c) Preduzetnik – Tek Kişilik Şirket
Preduzetnik, genellikle küçük işletmeler ve serbest meslek sahipleri için uygundur. Bu yapı, tek bir kişi tarafından kurulabilir ve genellikle esnek bir yönetim sistemine sahiptir.
Özellikleri:
- Minimum sermaye: 1 Euro
- Sorumluluk: Sahibin kişisel malvarlığıyla sınırlı olabilir
- Vergilendirme: Gelir vergisi, şahıs geliri üzerinden alınır
- Kurulum süreci hızlıdır
Preduzetnik, düşük maliyetli bir girişim için ideal bir seçenektir, ancak büyük yatırımlar veya riskli işler için sınırlıdır.
d) Şube (Filial / Branch Office)
Karadağ’da yabancı bir şirket, ana şirketin bir uzantısı olarak şube açabilir. Şube, ana şirketin sorumluluğu altında faaliyet gösterir ve ayrı bir tüzel kişilik değildir.
Özellikleri:
- Minimum sermaye gerekliliği yoktur
- Ana şirket tüm borçlardan ve yükümlülüklerden sorumludur
- Vergilendirme: Şubenin karı üzerinden vergilendirilir
- Yönetim: Ana şirket tarafından atanır
Şube yapısı, Karadağ’da deneme amaçlı veya geçici projeler için uygun olabilir.
3. Şirket Türlerini Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Şirket türünü seçerken göz önünde bulundurmanız gereken birkaç kritik unsur vardır:
- Sermaye ve maliyet: D.O.O. düşük sermaye ile kurulabilirken, A.D. yüksek sermaye gerektirir. Sermaye miktarınızı belirlerken iş planınızı göz önünde bulundurmalısınız.
- Risk ve sorumluluk: Sorumluluk sınırlaması, kişisel malvarlığınızı korumanız açısından önemlidir. Özellikle ticari riskin yüksek olduğu sektörlerde sınırlı sorumluluk yapısı tercih edilmelidir.
- Yönetim yapısı: Daha büyük yatırımlar için kurumsal ve şeffaf yönetim yapısı olan A.D. veya D.O.O. uygun olabilir.
- Vergilendirme ve mali avantajlar: Gelir vergisi ve KDV yükümlülükleri, şirket türüne göre değişiklik gösterir. Uzman bir mali danışmanla planlama yapmak önemlidir.
- Gelecek planları: Uluslararası genişleme veya halka açılma planlarınız varsa A.D. veya şube yapısı avantajlıdır.
4. Karadağ’da Şirket Kurulum Süreci
Karadağ’da şirket kurulum süreci oldukça basittir. Genel adımlar şunlardır:
- Şirket türünün seçimi: İş modelinize uygun şirket türünü belirleyin.
- İsim ve adres tescili: Şirket isminizi ve tescil adresinizi resmi olarak kaydedin.
- Sermaye yatırımı: Gerekli sermayeyi banka hesabına yatırın.
- Resmi kayıt: Ticaret siciline başvurarak şirketinizi kaydedin.
- Vergi numarası ve izinler: Vergi numarası alın ve gerekli sektörel izinleri tamamlayın.
- Bankacılık ve muhasebe: Şirket hesabınızı açın ve muhasebe sistemini oluşturun.
Bu süreçte Karadağ mevzuatına hakim bir avukattan destek almak, olası hukuki hataları önler ve sürecin hızlanmasını sağlar. Avukat.me, tüm adımlarda profesyonel destek sunmaktadır.
5. Karadağ’da Şirket Kurarken Hukuki Danışmanlığın Önemi
Yabancı yatırımcılar için hukuki danışmanlık, hem süreçleri hızlandırır hem de olası riskleri minimuma indirir. Karadağ’da şirket kurarken:
- Hangi şirket türünün iş modelinize uygun olduğunu belirlemek,
- Sözleşmelerin ve şirket ana sözleşmesinin yerel mevzuata uygunluğunu sağlamak,
- Vergi ve yasal yükümlülükleri doğru bir şekilde yerine getirmek,
hayati öneme sahiptir. Avukat desteğiyle, şirketinizi kısa sürede ve sorunsuz bir şekilde faaliyete geçirebilirsiniz.
6. Sonuç
Karadağ’da şirket kurmak, düşük vergi oranları, hızlı kurulum süreçleri ve yatırımcılara sunduğu avantajlarla cazip bir fırsattır. D.O.O., A.D., Preduzetnik ve şube gibi şirket türleri, yatırımcının hedefleri, sermayesi ve iş modeli doğrultusunda seçilebilir.
Hangi şirket türünü seçeceğiniz, iş planınızın büyüklüğüne, risk toleransınıza ve yönetim tercihinize bağlıdır. Hukuki danışmanlık almak, süreci güvenli ve sorunsuz bir şekilde yürütmek için kritik öneme sahiptir. Avukat.me, Karadağ’da şirket kurma sürecinde adım adım rehberlik ve profesyonel destek sunarak yatırımcıların güvenle ilerlemesini sağlamaktadır.
